 |
| Thực khách có thể thưởng thức đặc sản Cần Giờ ngay tại TP.HCM. Ảnh: Tường Vi. |
Rừng ngập mặn Cần Giờ sở hữu hệ sinh vật độc đáo, sinh trưởng tự nhiên, ít sự can thiệp của con người. Dòng chảy của mạng lưới sông rạch ở đây có tính chu kỳ và được xem là “nhịp đập” bơm mạch sống cho mảnh đất này.
Đặc biệt, nơi đây có những loại nguyên liệu còn thay đổi hương vị theo chu kỳ con nước, theo mùa hay thậm chí là theo khung giờ trong ngày. Bản sắc này được phản ánh trong cách sử dụng nguyên liệu và hương vị của nền ẩm thực Cần Giờ.
"Cần Giờ chỉ cách TP.HCM khoảng 50 km, song ẩm thực nơi đây khác hẳn so với trung tâm thành phố, cách chế biến thủy hải sản đều khác biệt. Những năm gần đây, TP.HCM chứng kiến sự du nhập từ nhiều nền văn hóa ẩm thực khác nhau trên thế giới. Còn Cần Giờ, tuy đây là huyện đảo thuộc thành phố nhưng ẩm thực lại thiên về thiên nhiên gần gũi, mang đậm dấu ấn từ xứ rừng ngập mặn", chuyên gia ẩm thực Chiêm Thành Long chia sẻ tại buổi tọa đàm “Món ngon Cần Giờ” tổ chức hôm 23/3 tại nhà hàng Mặn Mòi, TP.HCM.
Gỏi lá kìm, khô cá lẹp sơ
Món ăn làm với lá kìm, một đặc sản Cần Giờ, có kết cấu giòn, hơi mọng, mặn nhẹ, riêng vị chua và chát sẽ thay đổi theo mùa, thời điểm hái trong ngày.
  |
Lá kìm, khô cá lẹp sơ. Ảnh: Tường Vi. |
Lá kìm là một loại lá rừng, hình bầu dục và tỏa hương thơm nhẹ mùi tinh dầu. Theo nghệ nhân ẩm thực Bùi Thị Sương - một trong những thành viên sáng lập Hội Đầu bếp chuyên nghiệp Sài Gòn (SPC), trực thuộc Hiệp hội Du lịch TP.HCM - lá kìm hiện nay chủ yếu được người dân khai thác tự nhiên trong rừng.
"Lá kim một ngày có 3 vị khác nhau: vị chua, chát và vị umami (vị ngọt thịt). Tùy vào từng thời điểm trong ngày, đầu bếp có thể điều chỉnh lượng gia vị cho vừa miệng. Ngoài ra, loại lá này sẽ có thêm vị mặn tùy theo mùa, mùa nắng lá sẽ mặn hơn", bà Sương cho biết.
 |
| Gỏi lá kìm, khô cá lẹp sơ. Ảnh: Tường Vi. |
Con cá lẹp sơ được làm sạch, phơi khô rồi chiên giòn, đem trộn với lá kìm, nước mắm chua ngọt. Món ăn được chế biến đơn giản này thể hiện đậm nét phong vị dân dã của bữa ăn người dân Rừng Sác.
Lẩu ba khía lá buôi
Ba khía là sản vật đặc trưng của vùng rừng ngập mặn. Ngoài làm mắm, thịt ba khía còn được làm món lẩu với riêu ba khía béo thơm và ngọt thanh. Đặc biệt, ở Cần Giờ, món lẩu ba khía được phục vụ kèm với lá buôi có vị bùi, giàu dược tính, nhúng càng chín kỹ ăn càng ngon.
Theo bà Sương, ba khía Cần Giờ nhiều thịt, độ đạm cao, giàu canxi và phốt pho.
  |
Lẩu ba khía lá buôi. Ảnh: Mặn Mòi, Tường Vi. |
Lá buôi còn được người dân gọi vui là “rau bộ đội” bởi trong chiến tranh, lá buôi gắn với bữa ăn của lực lượng bộ đội đặc công Rừng Sác. Sau lá được người dân địa phương chế biến thành đa dạng các món ăn ngon khác nhau trong bữa cơm hàng ngày...
Món lẩu ba khía lá buôi ngon miệng đậm vị là đặc sản của người dân Cần Giờ sau ngày dài chèo lội trên sông rạch.
Vịt nướng Cần Giờ
Món ăn này được chế biến từ giống vịt biển lông đen nổi tiếng của riêng Cần Giờ, còn gọi là vịt nước mặn Vàm Sát. Vịt biển Cần Giờ được nuôi thả tự nhiên dọc bãi biển, kiếm ăn theo con nước và chỉ ăn hải sản nên có chất thịt chắc ngọt, ít mỡ.
  |
Vịt nướng Cần Giờ ăn kèm xôi chiên. Ảnh: Tường Vi, Mặn Mòi. |
Khi nướng lên, lớp da chuyển sang màu nâu bánh mật, giòn rụm dùng kèm với sốt chấm riêng dậy mùi tiêu sả.
Nghệ nhân ẩm thực Bùi Thị Sương chia sẻ vịt biển Cần Giờ khá giống với vịt Gò Công ở Tiền Giang. "Cả hai loài đều có thịt chắc, tỷ lệ mỡ thấp và có vị ngọt", bà Sương nói.
Rừng ngập mặn Cần Giờ hiện tại là một địa chỉ du lịch đầy tiềm năng để khám phá thiên nhiên, văn hóa, lịch sử. Tuy nhiên, khu vực cũng đang đứng trước không ít thách thức về các vấn đề đe dọa sinh thái địa phương. Tọa đàm “Món ngon Cần Giờ” như một cách tôn vinh giá trị thiên nhiên và văn hóa bản địa, gợi thêm cảm hứng bảo tồn và khám phá các vùng đất địa phương giàu bản sắc.
Mục Du lịch - Ẩm thực gửi tới độc giả những tựa sách hay, truyền cảm hứng xê dịch. Không chỉ là những chuyến du lịch đơn thuần, mỗi tác phẩm kể lại hành trình khám phá, học hỏi nhiều điều hay từ những nền văn minh, địa điểm mới của các tác giả.
