Lý do phim ‘Quật mộ trùng ma’ gây sốt, cán mốc 100 tỷ đồng ở rạp Việt

Hai pháp sư trẻ, một thầy phong thủy và chuyên gia khâm liệm cùng bắt tay vào một phi vụ giải cứu gia tộc Hàn kiều đang đứng trước nguy cơ tuyệt tự. Đổi lại, cả nhóm nhận được một khoản thù lao kếch xù.

Những người thuê họ đang bị một thế lực bí ẩn đeo bám, đe dọa tước đoạt sinh mạng hậu duệ cuối cùng trong dòng tộc. Để ngăn chặn điều này, nhóm pháp sư phải khai quật ngôi mộ được cho là nguồn cơn của mọi chuyện. Ít ai ngờ, hành động đó vô tình giải phóng một thực thể tà ác, đe dọa tính mạng của tất cả.

Cuộc chạy đua với quỷ dữ chính thức mở ra.

Hấp dẫn nhưng không xuất sắc

Câu chuyện được xé nhỏ thành 6 chương. 3 chương đầu giải quyết những bí ẩn xoay quanh gia đình tài phiệt. Số còn lại mở rộng câu chuyện, khám phá thêm biến cố mới phát triển từ những sự kiện xảy ra trước đó. Đó là cách mà Jang Jae Hyun, một đạo diễn Hàn Quốc có tiếng ở dòng phim kinh dị, thuật lại câu chuyện đầy bí ẩn trong Exhuma: Quật mộ trùng ma.

Cái tên này gây chấn động trên chính sân nhà, sau đó tiếp tục kéo cơn sốt lan qua rạp chiếu nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Khán giả từ các mạng xã hội tới diễn đàn phim không ngừng bàn tán về một “hiện tượng phòng vé” mới. Tất nhiên, có người khen hay, có kẻ chê dở.

Sẽ thật khó để một sản phẩm điện ảnh chiều chuộng được khẩu vị số đông. Thế nhưng bản thân Exhuma, xét trên nhiều phương diện, có thể coi là một “ca hiếm”. Hiếm bởi dù nó không xuất sắc nhưng đặc biệt, không hoàn hảo nhưng biết cách nhấn nhá. Thế nên bộ phim kinh dị xứ kim chi nghiễm nhiên khiến mọi người phải nhớ đến nó, nhắc đến nó, quan tâm đến sự hiện diện của nó giữa rừng phim cùng thể loại một năm trình làng cả chục, thậm chí cả trăm.

Exhuma liên tục xô đổ các kỷ lục phòng vé.

Trên khía cạnh văn hóa, Exhuma làm tốt ở mảng khai thác chất liệu kinh dị. Một không gian tâm linh có thể hình dung bằng từ “đồ sộ” của người Hàn, được Jang Jae Hyun khoe trọn trước bao con mắt của khán giả thế giới.

Đó là chủ đề quật mộ - yếu tố đặc trưng của văn hóa phương Đông, trước đó từng gây sốt khi xuất hiện trong nhiều phim kinh dị - hài Hàn Quốc, Trung Quốc thập niên 1990, 2000.

Đó còn là hàng loạt chi tiết có mối liên hệ chặt chẽ với Shaman giáo, Phật giáo hay Thiên chúa giáo... Bên cạnh những tín ngưỡng phong thủy, ngũ hành, thờ cúng, chôn cất cho đến lên đồng, gọi hồn, giao tiếp với thần linh được lồng ghép dày đặc ở mỗi chương...

Cuối cùng là cách biên kịch lồng ghép lịch sử dưới lớp vỏ tâm linh trong từng mẩu chuyện, dù cho yếu tố này cũng gây nên không ít tranh cãi.

Thế nhưng, những chất liệu trên đã quá đủ để biến Exhuma trở thành món ăn hấp dẫn khán giả ngay từ cái nhìn đầu tiên. Đề tài độc lạ, những cảnh tượng dị biệt được tô đậm bằng màu sắc văn hóa dân gian... tất cả tạo ra thứ “ma thuật” hớp hồn người xem. Đó là “của hiếm” trong Exhuma, khiến nó nổi bật hơn hẳn so với phần đông còn lại.

Chỉ cần ngồi một chỗ mà vẫn được chiêm ngưỡng, trải nghiệm các loại tín ngưỡng văn hóa được nhấn nhá đủ kiểu, thế nên khán giả mới thích thú, mới kéo nhau ra rạp.

Nhưng nếu xét trên khía cạnh kỹ thuật, Exhuma chưa hẳn đã là một tác phẩm tốt. Kịch bản không hoàn hảo với nhiều điểm hở sườn, lối dẫn dắt theo từng chương cũng bộc lộ hạn chế trong đường dây câu chuyện.

Việc gắng gượng truyền tải thông điệp về lịch sử, về con người ở những chương cuối đẩy câu chuyện đi quá xa, làm mất đi nét hấp dẫn đã xây dựng ở nửa đầu. Từ một tác phẩm giàu màu sắc tâm linh, huyền bí, Exhuma cuối cùng sa đà vào cách kể của những phim kinh dị hạng B nhạt nhẽo.

Thế nên nửa cuối phim vừa có chút rối, vừa thiếu sức thuyết phục trong con mắt của nhiều người. Khán giả yêu thích phim, có lẽ phần lớn do mê mẩn lớp vỏ hào nhoáng, sặc sỡ được đắp lên bởi nhiều lớp chất liệu tâm linh mà thôi.

Chất lượng phim dừng lại ở mức khá vì còn một số hạn chế trong kịch bản.

Bài học từ thành công của Exhuma

Cần nhấn mạnh, Exhuma không hoàn hảo về kịch bản, nhưng vẫn là phim có đề tài lạ và nhiều dữ liệu hấp dẫn. Theo chuyên gia Phong Việt, người có nhiều năm quan sát thị trường điện ảnh, thành công của phim là sự cộng hưởng giữa chiến dịch quảng bá hiệu quả lẫn nội dung ấn tượng, có sức hút với người xem.

“Dù nhìn ở góc độ nào, đây vẫn là một tác phẩm tốt ở nhiều khía cạnh của điện ảnh Hàn thời điểm đầu năm 2024”, ông Việt nhận định.

Ra mắt tại quê nhà, Exhuma chuẩn bị cán mốc 10 triệu vé bán ra, trở thành phim kinh dị huyền bí đầu tiên chạm tay đến thành tích này. Cơn sốt Exhuma được coi là “cứu tinh” cho phòng vé Hàn Quốc đang trong thời kỳ khủng hoảng.

Trải qua nhiều thập kỷ phát triển xán lạn, rạp chiếu xứ kim chi hạ nhiệt trầm trọng sau thời kỳ đại dịch, chưa kể xu hướng phim trực tuyến lên ngôi trong thời gian gần đây. Đỉnh điểm là năm qua, theo Kbizoom, Hàn Quốc chỉ có 7 dự án điện ảnh vượt điểm hòa vốn.

Vậy nên, sự xuất hiện của bộ phim kinh dị tâm linh phần nào đó làm vực dậy phòng vé quốc gia này, đánh thức thói quen ra rạp của khán giả.

Ở Indonesia, chỉ sau 10 ngày, Exhuma cũng trở thành phim điện ảnh Hàn ăn khách nhất mọi thời tại quốc gia này. Sắp tới, phim hứa hẹn sẽ tiếp tục “công phá” phòng vé các nước châu Á khác như Thái Lan, Singapore hay Malaysia...

Cơn sốt Exhuma đang lan rộng ở một số thị trường tại châu Á.

Còn tại Việt Nam, đứa con tinh thần của Jang Jae Hyun chỉ sau ít ngày đã dắt túi gần trăm tỷ. Khả năng tác phẩm này vượt Bỗng dưng trúng số để trở thành phim Hàn ăn khách nhất lịch sử phòng vé Việt Nam hoàn toàn có thể xảy ra.

Từ cơn sốt Exhuma, các nhà làm phim Việt có thêm nhiều bài học. Chuyên gia Phong Việt cho rằng văn hóa Việt Nam có rất nhiều chất liệu tâm linh, kinh dị trong dân gian… Tuy nhiên, cái chúng ta thiếu là những biên kịch đủ giỏi để biến chúng thành một kịch bản hay, nhiều lớp lang và tầng nghĩa.

“Nhắc đến các phim kinh dị, tâm linh của Việt Nam, đa phần đều nghĩ đến dòng phim kinh phí thấp, chủ yếu hù họa khán giả về mặt cảm giác. Do đó, Exhuma sẽ là một trường hợp hay để điện ảnh nước nhà học tập. Biết đâu, trong tương lai gần, chúng ta sẽ có những bom tấn kinh dị, tâm linh với doanh thu khủng, chứ không đơn thuần là những trường hợp may mắn nhất thời như Quỷ cẩu ra mắt vào cuối năm vừa rồi”, ông Việt nhận định.

Dễ thấy, thị trường điện ảnh giàu tiềm năng, nhưng cũng ngày càng khắt khe và đầy tính chọn lọc. Việc nắm bắt thị hiếu khán giả, tạo ra những trải nghiệm độc đáo là chìa khóa giúp các nhà làm phim chạm đến thành công.