Nỗi sợ phía sau làn sóng đàn ông đi hiến tinh trùng ở Trung Quốc

Một buổi sáng tháng 2, Zhong Ming bước vào ngân hàng tinh trùng của Bệnh viện số 3 Đại học Bắc Kinh. Anh ngạc nhiên khi thấy cơ sở này chật kín đàn ông.

Đây là lần thứ 4 Zhong - đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ - đến đây với tư cách người hiến tặng, nhưng lần đầu tiên anh thấy đông người như vậy. Phần lớn trong đó là những người trong độ tuổi 20 và 30.

Dòng người hiến tặng ngày càng đông khi các ngân hàng tinh trùng ở nhiều khu vực cấp tỉnh, như Vân Nam, Thiểm Tây, Bắc Kinh và Thượng Hải, đang kêu gọi những người đàn ông khỏe mạnh và sinh viên đại học tham gia.

Trên mạng xã hội Trung Quốc, lời kêu gọi hiến tặng nhiều tinh trùng hơn đã gây ra mối lo ngại lớn rằng đang thiếu hụt nguồn cung trong nước và tỷ lệ vô sinh ở nam giới gia tăng, theo ThinkChina.

Một thống kê được đưa ra cho thấy chỉ có gần 20% số người hiến tinh trùng đủ điều kiện. Kết quả đó làm dấy lên bàn tán về việc liệu có phải đàn ông nước này ngày càng ít có khả năng sinh con hay không.

Nỗi sợ vô sinh

Dữ liệu từ ngân hàng tinh trùng của Bệnh viện Sinh sản & Di truyền Citic-Xiangya, cơ sở lớn nhất ở Trung Quốc đại lục, cho thấy xác suất tinh trùng đủ tiêu chuẩn từ người hiến tặng là 17,7% vào năm 2015, chỉ bằng 1/3 so với năm 2006.

Tuy nhiên, các chuyên gia nói với Caixin rằng những lời kêu gọi hiến tặng tinh trùng không phải bằng chứng cho thấy khả năng sinh sản của nam giới đang suy giảm.

Huang Chuan, phó giám đốc ngân hàng tinh trùng, nói với Caixin rằng tỷ lệ chất lượng tinh trùng giảm không thể hiện sự thay đổi tổng thể về chất lượng tinh trùng của tất cả nam giới.

Các chuyên gia nhận định tỷ lệ người đủ điều kiện hiến tinh trùng giảm không phản ánh chất lượng tinh trùng của nam giới nói chung. Ảnh: Reuters.

Huang giải thích sự suy giảm chất lượng tinh dịch có thể là do thói quen xấu của sinh viên đại học - nhóm chiếm phần lớn những người hiến tinh trùng - và thực trạng đó có thể chỉ là tạm thời.

"Điều này không trực tiếp chỉ ra sự suy giảm chất lượng tinh trùng của nam giới nói chung", Huang nói.

Các nghiên cứu đã cho thấy một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng bao gồm thiếu ngủ, hút thuốc, uống rượu quá nhiều, các nguyên nhân tâm lý như áp lực công việc và áp lực tình cảm, cùng yếu tố môi trường như ô nhiễm không khí.

Ngân hàng tinh trùng đóng vai trò giúp các cặp vợ chồng muốn có con nhưng không thể thụ thai do các vấn đề về sinh sản hoặc rối loạn di truyền.

Lời kêu gọi được đưa ra ở thời điểm Trung Quốc mở cửa trở lại sau các biện pháp hạn chế Covid-19, đã hạn chế việc thu thập tinh trùng trong một thời gian dài trên toàn quốc.

Ngoài ra, Li Fuping, Giám đốc ngân hàng tinh trùng Tứ Xuyên, cho biết tiêu chuẩn đối với tinh trùng đủ tiêu chuẩn được đặt ra ngay từ đầu vì người hiến tặng phải trải qua nhiều vòng kiểm tra y tế.

Li cho biết tỷ lệ người hiến đủ điều kiện thấp không đồng nghĩa với tỷ lệ sinh sản của nam giới nói chung là thấp.

Đối với những lo ngại về tình trạng vô sinh ngày càng gia tăng, Zhang Zhichao, bác sĩ trưởng khoa nam khoa tại Bệnh viện số 1 Đại học Bắc Kinh, cho biết xu hướng này có thể liên quan đến việc ngày càng nhiều nam giới trì hoãn việc sinh con, khiến họ không thể có con ở độ tuổi tối ưu.

Nâng cao nhận thức

Các chuyên gia cũng bác bỏ suy đoán trên mạng rằng Trung Quốc đang cạn kiệt tinh trùng hiến tặng. Thực tế, tổng số lượng tinh trùng được lưu trữ trong các ngân hàng tinh trùng trên cả nước thực sự lớn hơn mức cần thiết.

Zhang Xinzong, Giám đốc ngân hàng tinh trùng Quảng Đông, cho biết vẫn còn một lượng lớn tinh dịch được lưu trữ trong các ngân hàng khắp Trung Quốc, có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người cần.

Trước năm 2011, các cặp vợ chồng tìm đến cơ sở này phải xếp hàng chờ đợi một thời gian dài, nhưng trong vài năm qua, nguồn cung cấp tại ngân hàng tinh trùng đã được cải thiện đáng kể và hiện có 80.000 mẫu tinh trùng của người hiến tặng được lưu trữ.

"Ngay cả khi chúng tôi không nhận bất kỳ người hiến mới nào trong vòng 3 đến 5 năm tới, nguồn cung vẫn đủ", Zhang nói.

Trung Quốc đang nỗ lực để cải thiện tỷ lệ sinh đẻ đang giảm nhanh kỷ lục. Ảnh: Reuters.

Zhu Wenbing, Giám đốc ngân hàng tinh trùng của bệnh viện Citic-Xiangya, nói rằng nhu cầu quốc gia về tinh trùng được hiến tặng "lẽ ra đã đạt đến mức bão hòa". Việc sử dụng các mẫu hàng năm trong ngân hàng tinh trùng của Zhu đã giảm gần một nửa trong vài năm qua.

Dù các chuyên gia nhận định nguồn cung trên toàn quốc là ổn, một số dấu hiệu cho thấy sự mất cân bằng giữa các vùng, đặc biệt ở các tỉnh nơi ngân hàng tinh trùng mới thành lập chưa lâu hoặc không đủ lớn.

Cùng với tác động của 3 năm kiểm soát Covid-19 khiến sinh viên đại học gặp khó khăn trong việc hiến tặng, số lượng tinh dịch được lưu trữ trong các cơ sở này có thể tạm thời không đủ.

Các chuyên gia đề xuất giải quyết vấn đề bằng cách tạo điều kiện thuận lợi để phân phối tinh trùng trên toàn quốc, điều đó cũng có thể làm giảm nguy cơ kết đôi giữa những người họ hàng gần.

Khi dân số Trung Quốc già đi, thu hẹp về quy mô và các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ ít muốn có con hơn, vai trò chính của các ngân hàng tinh trùng có thể chuyển từ phục vụ các cặp vợ chồng hiếm muộn sang giữ gìn khả năng sinh sản của người dân.

Trung Quốc hiện cho phép tất cả đàn ông đông lạnh tinh trùng và phụ nữ đã kết hôn được đông lạnh trứng của họ.

Bệnh nhân ung thư có thể trở thành nhóm mục tiêu để bảo tồn tinh trùng. Li cho biết việc bảo tồn khả năng sinh sản của bệnh nhân ung thư có lợi, vì quá trình điều trị có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của họ.

Ông cũng khuyến nghị đông lạnh tinh trùng của những người đàn ông khỏe mạnh hiện không muốn có con nhưng lo ngại về khả năng sinh sản giảm sút trong tương lai.

Li cho biết chỉ riêng ở tỉnh Tứ Xuyên, khoảng 5.000 nam giới đã thực hiện biện pháp bảo tồn khả năng sinh sản, với khoảng 1.000 người/năm trong những năm gần đây. Tuy nhiên, nhận thức về việc bảo tồn sinh sản vẫn chưa cao.